3 Temmuz 2011 Pazar

TTSO BAŞKANI M. SUAT HACISALİHOĞLU’NA TARİHİ ÇAĞRI


Araştırmacı Yazar Sayın Mustafa YAZICI’ya ait bu yazı, aynı zamanda Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımız Suat HACISALİHOĞLU’na açık bir tarihî mektuptur.


TRABZON’U TRABZON TİCARET ve SANAYİ ODASI KURTARABİLİR..

Zira, Sayın Hacısalihoğlu, tarihî duyarlılığı olan bir başkandır. Trabzon O’ndan çok büyük kalkınma hizmetleri beklemektedir. Meselâ: Trabzon’un âcilen Demiryoluna ve Trene kavuşturulması, Trabzon’un Büyükşehir statüsü vasfına kavuşması, Samsun’a kayan Trabzon Ticaret ve İhracatının Samsun Limanından tekrar Trabzon Limanına getirilmesi, yüz sene öncesine kadar fabrikaları bile olan ve bugün fabrikasız hale gelen Trabzon’un tekrar eski fabrikalarına kavuşturulması, Trabzon Ticaret ve Sanayi filosu oluşturulması ve buna göre yeni bir Uluslar arası Ticaret, Sanayi ve İhracat Limanı yapılması, bir Trabzon Ticaret ve Sanayi Fuarı açılarak geleneksel hale getirilmesi (Öteden beride kısmen sergiler açılarak veya olimpiyatla işin geçiştirilmemesi), Trabzon Sâlnâmelerinde yerleri belli olan, fakat yüz sene öncesinde kapanan bölge maden ocaklarının yeniden açılıp hizmete konularak, bir maden sanayiciliğinin ses çıkartmaya başlaması, 1918 yılında muhacirlerin muhacirlikten dönüşte Akçakale’den Trabzon’u gördüklerinde;

“Trabzon; sen bizim vatani Kâlbimizsin. Sanayimiz, topumuz, tüfeğimiz, uçağımız, harp gemilerimiz olsaydı, bu muhacirlik başımıza gelmezdi. Bu nedenle şimdi Trabzon’a gidince ilk işimiz sanayii kurmaktır. Trabzon; seni asıl sanayi ile kurtaracağız.”

Şeklinde yaptıkları SANAYİ ANDI’nı; Akçakale’de olayın geçtiği yerde bir anıt yaparak, bu andın sanayi amblemiyle anıt üzerine geçilmesi, herkesin bu tarihî olayı bilmesinin sağlanması, Trabzon Organize Sanayi Bölge İşletmelerinin tam tekmil çalışması ve ürünlerinin tam tekmil değerlendirilmesinin takibi gibi…

Bunlar Valilik ve Belediyelerden de önce Trabzon Ticaret ve Sanayi Odasını ilgilendirir. Halbuki benim yazılı olarak ODA Başkanlığına verdiğim bu tarihî “SANAYİ ANDI” yazısı (CD) bile devamlı takip ettiğim, Trabzon Ticaret Ve Sanayi Dergisi’nde halâ yayınlanmadı..

Bu konuda Akçakale Belediye Başkanı da işbirliğine hazırdır. İşin tarihî kökenine inersek, toplumun ilerlemesi ve kalkınması için var olan “ODA” kelimesi ve kurumu Ahîlik, yani “kalkınma yolu kardeşliği” teşkilâtı devrinden beri vardır. Ahilik, İstanbul ve Trabzon’un fethinden 19.yüzyıla kadar en süper zirve devrini yaşadı. Bu kalkınma yolunun temsilcileri altı yüz elli sene, dört kıtada Osmanlı ekonomisini ayakta tuttu. Önce esnaf ve sanatkârlık yönetimi olarak hizmete giren “ODA” sonra Ticaret ve Sanayi işlerine başlayarak Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası haline geldi.

Öyle ki, Trabzon’da en az 18 konsolosluğun olduğu zamanlarda paramız bütün yabancı paralardan daha değerli olduğu gibi; 1903’ te Trabzon’da Sanayi Sergisi açılmıştır. Kastamonu Sahilinden Batum Sahiline kadar Trabzon’a bağlı yerlerde (meselâ: Tirebolu, Görele, Çayeli, Sürmene ve Akçaabat gibi yerlerde gemi tersaneleri ve dev ara limanlar vardı.

Bugün Batum limanı dahi Trabzon limanından işlektir. O devirlerin Trabzon’una ait Osmanlıca renkli maden haritaları bile Trabzon baskısı olarak arşivlerde mevcuttur. Hatta Trabzon Ticaret ve Sanayisi hakkında Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nın Kütüphanesinde 1926 tarihli Atatürk devrinden kalma Osmanlıca “Türk Ticaret Sâlnâmesi” adlı eserde birkaç sayfalık Trabzon raporu bile mevcuttur. Bu kaynaklarda Trabzon’da Petrol madeni rezervi olduğu dahi yazılıdır.

Bunları şu sebeple yazdım: Bu konularda çokları halâ şovmenlik yapmaktadır. Söylenilenin biri ötekini tutmamaktadır. Trabzon Limanındaki Ticaret, Samsun’a kaymıştır. Hâlbuki Samsun 1925 yılında vilâyet olarak Trabzon’dan ayrılmıştır. O güne kadar Trabzon’un önce nahiyesi, sonra kasabası, sonra ilçesi durumunda idi (belgeleri mevcuttur). Bu nedenle Atatürk; 1919’da Trabzon’un ilçesi olan Samsun’a çıkmakla asıl Trabzon’a çıkmış demektir.

Trabzon Limanı 1955 yılında hizmete girmiş, Samsun Limanı 1956’ da yapılmıştır. Hem de bugün Samsun Büyükşehir olmuştur. Tarihte 2.İstanbul sayılan ve zaten büyük şehir olan Trabzon git gide mağdur edilmektedir. Öyle ki, Rusya’ya olan ihracatı bile artık Samsun’dan yapılmaktadır.

Trabzon Valilik kayıtlarına göre; 1900 yıllarında Rusya ekmeğini bile Trabzon’dan almaktaydı. Şimdi ise, Adana, Antalya ve Çukurova’dan gelen sebze ve mallar, daha ucuz bir maliyetle Samsun’dan Rusya Limanlarına gitmektedir. Aslında ticaret ve ihracata ait olan her şey, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odasının adındaki Ticaret kelimesini ilgilendirir. Trabzon’un T’lerini sadece üç T’den (Tarım, Ticaret, Turizm) ibaret göstermek yanlıştır. Trabzon’un tarihine de aykırıdır. Gerçekte Trabzon’un en az 24 T konusu vardır. Sanayinin eski adı olan TASNİĞ (Sanayileşmek)’in T’si nerededir?

İslâm Dinine göre; rızkın % 90’ı ticarette ve cesarettedir. Bu bakımdan Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği de, Esnâf ve Sanatkâr Odaları Birliği de bu konuda Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’yla birlikte olmalıdır ki; ihracatın her çeşidi (bunun içinde sanayi mamulleri de var) bu Oda’nın adındaki Ticaret’in içindedir. Fakat, Trabzon’ u sadece ithalat şehri olmaktan ne zaman kurtaracağız?

Henüz Atatürk’ün 1924 yılında başlatıp Çarşamba’ya kadar getirdiği Trabzon –Samsun Demiryolu’nu bile Trabzon’a geçirtemedik. Trabzon Samsun’la eskisi gibi bir kardeş Sanayi şehri olmadan diğer dünya sanayi şehirleriyle nasıl bağdaşacağız? İki asır öncesinde bile Londra Ticaret Odasına kayıtlı Trabzon Tüccarları varken (Osmanlıca belgesi elimizdedir), bugün elimizdekini bile Samsun’a kaçırmamız ne demektir?

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, tarihte daima Samsun Ticaret ve Sanayi Odası’nın önünde idi. Bugün neden O şehrin uydusuyuz? Gerçekte kim kimin hocasıdır?

Talebe şehir hocayı geçerken bilge şehir Trabzon ne yapıyor?

Atatürk, İptal olan İpek Yolu’nu ve Trabzon’la Samsun’u Demiryoluyla birbirine bağlayarak, Çine kadar olan güzergâh üzerinde yeniden ayağa kaldıracaktı. Trabzon yine bir Dünya şehri olacaktı. Atatürk’ün Trabzon Nutku’nu hakkıyla okuyup gereğini yapalım. Artık, tarihî çağrıya kulak açmak zamanıdır.

Trabzon sadece eski tarihini aramıyor, eski Ticaret ve sanayi tarihinin başarısını da aramaktadır.

Sayın Başkan!

Geniş ufukları olan Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığınızın ve Odanızın bütün yörüngelerine ve bütün gezegenlerine TRABZON adını yazdırmak, asıl böyle mümkün olmaz mı?

Bu vesile ile yeni ufuklarda başarılarınızın devamını ve Trabzon adını yazılmış görmek ümidiyle hoşça kalınız.. Yüce Allah yardımcınız olsun, Ticaret ve Sanayimizi daim başarılı kılsın…

MUSTAFA YAZICI (Araştırmacı Yazar) - 01 Temmuz 2011 Cumartesi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder